Tên của đóa hồng - Umberto Eco (Lê Chu Cầu dịch)

Hỡi đóa hồng trên đồng cỏ kia

Đang nở xòe mọi cánh

Tươi thắm màu son, 

Rực rỡ diễm kiều, hương thơm ngào ngạt

Nhưng, không lâu đâu, bởi khi quá đẹp

Ngươi sẽ phải chịu kiếp khổ đau

(Juana Inés de la Cruz)

Ao ước có sách từ hồi tháng Chín năm 2009 khi mua Mùi Hương của Patrick Sueskind (Trùng hợp chẳng biết có ngẫu nhiên hay không, mà cả Mùi Hương và Tên của đóng hồng đều do Lê Chu Cầu dịch. Mà mình thì chẳng phàn nàn gì về văn phong rất logic của bác này.) Chờ mấy năm sách mới tái bản. Mua sách từ hồi tháng Năm nhưng tận tháng Chín mới đọc. (Từ giờ mình sẽ viết hoa tên các thứ, tháng và mùa). Cuối cùng thì hành trình kéo dài mấy năm trời cũng đã hoàn thành.

Đọc xong Tên của đóa hồng lúc 4h sáng nay. Đọc gấp vì nửa đêm đọc truyện sợ quá không dám đi ngủ, đành thức chống mắt lên mà đọc tiếp, một phần là bởi vì truyện hay. Xét dưới góc độ trinh thám, thì kết cục cũng không phải là bất ngờ, nhưng dưới góc độ một cuốn sách thần học, thì quả thật nó quá đỗi giàu dinh dưỡng đối với một cái dạ dày chưa từng tiêu hóa một quyển Kinh Thánh nào trong đời ngoài những mẩu chuyện vụn vặt lượm lặt trong truyện của Dan Brown và một số sách tả pí lù khác.

Trinh thám, có một chút kinh dị đối với đứa nhạy cảm về các vấn đề tâm linh như mình, thần học, triết học, pha một chút xíu gia vị hài hước (chỉ một chút thôi nhưng mình cảm thấy quả rất ngon miệng), mỗi món một chút góp thành mâm cỗ thịnh soạn và hấp dẫn. Đoạn đầu tiên có thể dài lê thê và không hấp dẫn, và quả thật mình cũng chỉ đọc lướt, sau khi đọc hết rồi mới dở những khúc đầu ra đọc lại.

Mình thích đoạn Umberto Eco miêu tả giấc mơ của Adso trong tiếng hát bài Dies Irae (Ngày phán xét). Một cái gì đó rất dữ dội và đầy ám ảnh đã chọc đến và phá tan một vùng khí âm u sâu trong tiềm thức mình. Nhưng đồng thời đó cũng là trải nghiệm một điều gì đó nhẹ nhàng nhưng vô cùng đáng sợ.

Mình thì vẫn đang bị ám ảnh bởi cái giả thuyết Jesus là Isha, một trong những vị Đạt Lai Lạt Ma của Tây Tạng, và Ki tô Giáo có nguồn gốc từ Phật Giáo, cho nên những đoạn miêu tả về những Fra Dolcino hay một số dòng bị coi là tà đạo, mình ngay lập tức thấy tư tưởng tiến bộ của những dòng đó liên quan tới Đạo Phật.

Trong lúc đọc, giống như khi xem phim hay đọc các cuốn sách khác về thời mà những tiến bộ khoa học và hiểu biết của con người về thế giới rất hạn hẹp, mình luôn cảm thấy mình may mắn vì được sinh ra ở thời hiện tại. Và có một khoảnh khắc nào đó trong lúc đọc, mình đã cảm thấy sợ chết kinh khủng khiếp. Mình sợ rồi mình sẽ không được chứng kiến năm 2113. Mình tự hỏi rồi nó sẽ như thế nào. Và đó là lần đầu tiên mà mình mong rằng mình sẽ được tái sinh, để có thể triền miên tận hưởng những kiếp sống dù là đau khổ hay đẹp đẽ này.

Và có lẽ, cũng giống như Ba gã cùng thuyền (chưa kể con chó), nhưng tác động đến mình bằng một cách thức khác, Tên của đóa hồng khiến cho mình cảm thấy cuộc sống thật tươi đẹp và đáng sống. Bất chấp những câu hỏi bất khả tri vẫn ngày ngày đeo bám, bất chấp rồi một ngày tất cả sẽ tan thành cát bụi, mình tin rằng một ngày nào đó nhất định tất cả rồi sẽ sáng tỏ.

"- bông hồng ngày ấy nay chỉ còn lại cái tên, chúng ta cũng chỉ còn trơ lại cái tên thôi."